“Poetsen kan iedereen, Schoonmaken is een vak” is een uitspraak die ik vaak doe. Schoonmaken lijkt misschien eenvoudig, maar om echt effectief en efficiënt schoon te maken, heb je meer nodig dan alleen een doekje en wat schoonmaakmiddel. Al zo’n 26 jaar geef ik als professioneel trainer schoonmaak opleidingen binnen de professionele schoonmaakbranche. Na elke training denk ik, ik zal nooit zonder werk zitten ook al word ik 120 jaar jong.
Van wie heb je leren schoonmaken?
Als ik een schoonmaakopleiding verzorg vraag ik aan de deelnemers voor te doen hoe ze een vloer of bijvoorbeeld een toilet schoonmaken. Bijna altijd zie ik dat ze dit op een huishoudelijke manier doen. De huishoudelijke manier van schoonmaken noem ik poetsen. Poetsen van een wc is bijvoorbeeld 5 keer met je doekje over de wc bril gaan of van meer vervuild naar minder vervuild werken.
Na de demonstratie vraag ik aan de groep van wie heb je ooit leren schoonmaken. Meestal is het antwoord dan: “van mijn moeder”.
De kunst van professioneel schoonmaken
Schoonmaken is een vak, dat wordt vaak onderschat. Schoonmaken zoals je van je moeder hebt geleerd volstaat niet in een professionele omgeving.
Het gaat niet alleen om het simpel verwijderen van vuil en stof, maar vooral hoe je dat doet en met wat je dat doet. Op een vitale manier het creëren van een gezonde en prettige leefomgeving. Een schone ruimte draagt bij aan het welzijn en de productiviteit van mensen. Of het nu gaat om een kantoor, school of ziekenhuis, professioneel schoonmaken vereist kennis, vaardigheden en de juiste aanpak. In dit blog neem ik je graag dieper mee in de wereld van schoonmaak en laat ik zien waarom het een vak apart is.
De waarde van een schoonmaak opleiding
Best wel vaak krijg ik te horen als ik antwoord op als mensen vragen wat voor een werk ik doe: “voor schoonmaken heb je toch geen opleiding nodig!” Op zich begrijp ik deze reactie wel. Misschien gedurfd dat ik het hier schrijf, ik krijg deze reactie ook wel van zogenaamde professionals uit de branche en die begrijp ik niet. Hoe duidelijk moet ik zijn: schoonmaken is een vak, begrijp je?
Als je nog geen (goede) schoonmaakopleiding hebt gevolgd dan maak je schoon op een huishoudelijke manier. Huishoudelijk schoonmaken in een professionele omgeving is alsof je met een medisch handboek in je rechterhand met je linkerhand een open hart operatie uitvoert. Wordt het al wat duidelijker?
Tijdens bijvoorbeeld de basis schoonmaakopleiding leer je de basiskennis en vaardigheden die essentieel zijn voor professioneel schoonmaken. Je leert niet alleen over verschillende schoonmaaktechnieken, maar ook over ergonomie en vitaal vakmanschap. Dit zorgt ervoor dat schoonmakers hun werk efficiënt en met kleinere kans op lichamelijke klachten kunnen uitvoeren.
Ben je klaar na de basis schoonmaakopleiding?
Als je handelt naar wat er in de CAO is afgesproken dan heb je als schoonmaakbedrijf voldaan aan de regels. Jouw opgeleide schoonmaker is op papier een schoonmaakprofessional en klaar voor het grote werk. Mmmm de praktijk laat helaas anders zien.
Als je gedrag van mensen blijvend wilt veranderen dan volstaat een schoonmaakopleiding van 5 dagdelen à drie uur niet. De meeste deelnemers maken al jarenlang op een huishoudelijke manier schoon. Ze doen wel even mee aan het verplichte nummertje waar ze door hun werkgever heen gestuurd zijn en volgen de examentraining die opleiding wordt genoemd. Er wordt een trucje aangeleerd met materialen die ze vaak niet kennen. Tijdens het examen laten ze het gewenste trucje zien, iedereen blij, het diploma wordt gehaald. Ik ben zelf één van de examinatoren tijdens deze examens. Wat ik vaak merk is als ik een andere vraag stel dan vragen die ingestudeerd zijn, de deelnemers niet weten waarom ze iets moeten doen zoals ze geleerd hebben. Als je de waarom niet weet of begrijpt is het getoonde een trucje en zal niet tot gedragsverandering leiden.
Hoe dan wel?
Ik ben een groot voorstander van professionele schoonmaakopleidingen. Ik ben ook voor, dat deze opleidingen verplicht zijn als je in de branche werkt. Daarbij maak ik geen onderscheid of je nu voor een schoonmaakbedrijf werkt of binnen een eigen dienst situatie.
Binnen elke organisatie waar professioneel schoongemaakt wordt moeten getrainde en vakbekwame leidinggevenden schoonmakers naast leidinggeven en coachen, trainen in professioneel schoonmaken. De huidige basisopleiding schoonmaken mag van examentraining veranderen in een vakopleiding die verzorgd wordt door échte schoonmaakprofessionals. Trainers die vanuit eigen ervaring en kunde het vak bevlogen over brengen. Trainers die ook weten hoe je behalve 1 toilet (examen training) ook een toiletgroep met meerdere wastafels, urinoirs en toiletten hygiënisch schoonmaakt.
Het examen daarop volgend is binnen een echte praktijk situatie en met middelen en materialen die op de werkvloer gebruikt worden. De basis is met deze schoonmaak opleiding gelegd. Zeg maar de fundering van het gebouw is gebouwd. Vanuit hier gaan we verder bouwen aan de professionaliteit van de schoonmaker. Dit gaan we doen door permanente educatie aan te bieden.
Hoe ziet deze permanente educatie eruit?
Een vakbekwame leidinggevende met trainerscapaciteit of een externe trainer bezoekt een aantal keren per jaar de schoonmaker. Tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden wordt er gekeken (training on the job) hoe de schoonmaker het werk uitvoert. Tegelijkertijd kan er waar nodig bijgestuurd worden. Naast deze training on the job is er een online omgeving waar instructie video’s te zien zijn. Op afgesproken tijd logt de schoonmaker in, volgt de online instructie en doet na afloop een toets. Door deze constante aandacht naar de schoonmaker kan het schoonmaakbedrijf of de eigen dienst genieten van de voordelen van professioneel schoonmaken. Ook de klant is gebaat bij permanente educatie van de schoonmaker. Schoonmaken is een vak en dat laat je op deze manier ook zien.
De voordelen van professioneel schoonmaken
Professioneel schoonmaken biedt tal van voordelen. Hier zijn enkele belangrijke punten:
- Een lager ziekteverzuim onder de schoonmakers
- Minder verloop onder medewerker
- Grotere continuïteit en rust
- Door professionaliseren lagere kosten
- Gezondheid en hygiëne: Een schone omgeving vermindert de verspreiding van micro-organismen en allergenen.
- Productiviteit: Werken in een schone ruimte verhoogt de concentratie en productiviteit.
- Imago: Een schone werkplek maakt een goede indruk op klanten en bezoekers.
- Onderhoud: Regelmatig schoonmaken verlengt de levensduur van meubilair, vloeren en apparatuur.
Door te investeren in professioneel schoonmaken, investeer je in voordelen op korte en zeker op langere termijn. De gezondheid en tevredenheid van iedereen die de ruimte gebruikt. En niet te vergeten degenen die de ruimtes schoonmaken.
Een vaak vergeten voordeel als gevolg van opleiden
Hierbij moet ik denken aan het liedje van Herman van Veen: “opzij, opzij, opzij, maak plaats we hebben een ongelooflijke haast”. Haast, rennen en vliegen veroorzaken een vernauwd bewustzijn. Het gaat niet goed met de schoonmaak. Er moet bezuinigd worden en de schoonmakers kunnen best nog wel een stapje harder lopen.
Ga eens bewust stil staan en verruim je blik. Als je een schoonmaker daadwerkelijk opleidt, oprechte aandacht geeft en deskundige begeleiding geeft dan heb je een schoonmaker die efficiënt schoonmaakt. Poetsen is door het bewustzijn “schoonmaken is een vak” verandert in vakgeschoold schoonmaken. Dit geeft rust op de werkvloer, minder verloop en daardoor tevreden opdrachtgevers of interne klanten.
Wat denk je wat het kost dat je achterdeur wagenwijd openstaat en je afdeling sales zich drie slagen in de rondte werkt en steeds maar weer lagere prijzen aanbiedt omdat er gescoord moet worden. Wat kost het iedere keer opstarten van een nieuw pand t.o.v. investeren in het opleiden van je schoonmakers en daarmee het verhogen van hun motivatie en betrokkenheid.
Schoonmaken is een vak: Investeer in een schone toekomst
Schoonmaken is een vak. Als dat bewustzijn in elke cel van je bedrijf is vertegenwoordigd dan volgt permanente educatie van de schoonmakers als vanzelf. De hele organisatie is doordrongen van het gegeven dat het hebben van kennis machtig maakt.
Wil je meer ontdekken over mijn visie en wil je dat ik met je meekijk wat er binnen jouw organisatie mogelijk is? Ik hoor graag van je.
